Warszawa, 9 września 2022r.
Szanowny Pan
Mateusz Morawiecki
Prezes Rady Ministrów
Al. Ujazdowskie 1/3
00-583 Warszawa
Szanowny Panie Premierze,
Jako reprezentanci branży recyklingu będącej branżą energochłonną pragniemy zapoznać Pana z obecną sytuacją naszego sektora. Branża recyklingu tworzyw sztucznych to branża strategiczna. Obawiamy się, że bez pilnej interwencji Państwa, nie będziemy w stanie wspierać Państwa polskiego w wypełnianiu zobowiązań dotyczących poziomu recyklingu i dojdzie do zapaści naszej branży, powodowaną kolejnymi zwyżkami cen energii elektrycznej. Obecne marże na rynku energii są blisko 9 – krotnie wyższe niż wieloletnia średnia, i rzutują na wzrost cen energii dla branży recyklingu tworzyw sztucznych z poziomu 18% w roku ubiegłym do 40% w 2022 r. Zakłady recyklingu są kluczowym sektorem gospodarki, który jest niezbędny w budowaniu w Polsce Gospodarki Obiegu Zamkniętego (GOZ) i spełnianiu unijnych norm środowiskowych. Stosunek kosztów energii w recyklingu tworzyw sztucznych potwierdził raport międzynarodowej firmy doradczej PwC z czerwca 2022 roku, który jest dostępny na stronie polskirecykling.org w dziale aktualności.
Stowarzyszenie „Polski Recykling” reprezentuje branżę recyklingu w Polsce zrzeszając przedsiębiorstwa zajmujące się przetwarzaniem odpadów głównie z tworzyw sztucznych. Stowarzyszenie jest aktualnie największą organizacją branżową w kraju zrzeszającą polskie zakłady recyklingu. Za swój główny cel Stowarzyszenie przyjęło promocję recyklingu, który jest najbardziej korzystnym dla środowiska procesem przetwarzania odpadów. W Polsce wytwarza się ok. 14 milionów ton odpadów komunalnych z czego statystycznie 15%, czyli około 2 mln ton to tworzywa sztuczne.
Za sprawą unijnych regulacji Plastic Levy koszt dla budżetu państwa to 800 euro za każdą tonę nieprzetworzonego plastiku. W przypadku wstrzymania produkcji w branży recyklingu tworzyw sztucznych, maksymalny koszt obciążający budżet Państwa może wynieść nawet 4 miliardy złotych, dodatkowo skutkując kosztami środowiskowymi w postaci zalegających odpadów na wysypiskach lub w przestrzeni publicznej.
Czasowe wstrzymanie bądź trwałe przerwanie produkcji oznacza również redukcje albo zamykanie zakładów przetwarzających odpady. Według szacunków branża jest warta 15 mld zł, skupia 8900 firm zatrudniających 70 tys. pracowników. Likwidacja firm recyklingowych spowoduje gwałtowny wzrost cen za odbiór odpadów komunalnych od mieszkańców. Występowanie sygnalizowanych nam okoliczności wstrzymywania bądź zapowiedzi trwałego przerwania produkcji wskutek postępujących zwyżek cen energii niesie ze sobą również ryzyko nieosiągnięcia wskazywanych przez prawo UE poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku odpadów opakowaniowych i komunalnych.
Możliwy upadek branży recyklingu spowoduje ogromne straty środowiskowe. Recykling tworzyw sztucznych uniezależnia nas od importu surowców pierwotnych, a odpady z tworzyw sztucznych to zasób własny Państwa polskiego z którego powinniśmy korzystać.
Dlatego w obliczu kryzysu na rynku energii proponujemy:
W perspektywie krótkoterminowej:
- Zamrożenie cen energii elektrycznej na poziomie marży średniej. Zamrożenie
cen końcowych energii elektrycznej na okres roku 2023 – źródło finansowania
z zysków podatkowych z wytwarzania i obrotu za rok 2022 i 2023; - Rozszerzenie katalogu PKD firm energochłonnych o branżę recyklingu
tworzyw sztucznych ( PKD 38.32.Z);
Przeznaczenie środków finansowych na innowacje oraz dofinasowanie inwestycji
w magazyny energii oraz rozwój, aby zwiększyć wydajność przedsiębiorstw.
Dodatkowo wsparcie projektów „waste to Energy” czyli wytwarzania energii
z tworzyw sztucznych, które w związku ze swoją charakterystyką nie nadają się do
recyklingu materiałowego; - W ramach OZE umożliwienie zakładom przemysłowym wykorzystywania
odnawialnych źródeł energii do zaopatrywania zakładów w wymaganą energię
elektryczną; - Ograniczenie, w krótkiej perspektywie czasu, formalności urzędowych związanych
z pozyskiwaniem pozwoleń na inwestycje i farmy fotowoltaiczne oraz wiatrowe; - Zagwarantowanie dla branży recyklingu możliwości podpięcia do sieci elektrycznej
w przypadku generowania energii OZE na potrzeby własne.
Docelowo: - Implementacja dyrektyw unijnych i artykułu 8a związanego z Rozszerzoną
Odpowiedzialnością Producenta (ROP).
Ponadto w procesie przekształceń środowiskowych należałoby zwrócić uwagę na
możliwości instalowania paneli fotowoltaicznych i inne alternatywne źródła wytwarzania
energii dla potrzeb własnych – np. agregaty prądotwórcze.Jednak w tym przypadku pojawia
się problem z akcyzą na olej opałowy ciężki i lekki – do celów grzewczych jest ona obniżona
lub nie ma jej wcale. Możliwość użycia tych olejów do produkcji prądu, spowoduje, że
akcyza znacząco zwiększy koszty i będzie skutkować nieefektywnością ekonomiczną takich
przedsięwzięć.
Zwracamy się z prośbą o spotkanie z Panem Premierem i Pańskimi ekspertami, aby
przedstawić ww. rozwiązania i bezpośrednio wskazać na specyfikę naszej branży i jej rolę
w ochronie środowiska i wypełnianiu zobowiązań unijnych. Kluczową sprawą jest
dołączenie branży recyklingu tworzyw do branż energochłonnych i objęcie jej ochroną.
Liczymy na uwzględnienie głosu polskiego recyklingu w przedstawionym zakresie.
Z wyrazami szacunku
Szymon Dziak – Czekan
Prezes Zarządu
Stowarzyszenia „Polski Recykling”
